اخبار

یک قدم به سمت توان محاسبات موازی تکنولوژی اسپینترونیک

اخیراً تیمی از دانشگاه توهوکو[1] مبانی نظری برای مدلسازی سیستم‌­های با بازده انرژی بالا در تکنولوژی اسپینترونیک و نگاهدارنده‌­های محاسباتی را ارائه کرده‌اند. این سیستم­‌ها که در اندازه‌ی نانو هستند بوسیله امواج اسپینی فراهم شده­‌اند. این نوآوری، فناوری جدیدی برای ساخت دستگاه‌­های عصب‌ریخت[2] در کاربردهایی مانند پیشبینی هوا با سرعت بالای پردازش است.

محققان این دانشگاه توانسته‌­اند مبانی نظری لازم برای یک سامانه‌ی مخزن محاسباتی[3] پیشرفته را فراهم کنند. مخزن محاسباتی یکی از روش‌های شبکه عصبی تک لایه است که اطلاعات را از ورودی به خروجی تبدیل می­‌کند. این روش به این دلیل که در مخزن، توابع وزنی را تغییر نمی‌­دهد، در جایگذاری یک سیستم فیزیکی مانند امواج اسپین برای بسیاری از کاربردها مانند پیش­بینی سری­‌های زمانی یا حافظه کوتاه مدت، تشخیص و پیش­بینی الگو مناسب است. سیستم تولیدی در این دانشگاه که از امواج اسپین استفاده می­‌کند علم اسپینتورنیک را به مرحله تازه­‌ای از تکنولوژی می‌­رساند. این نوآوری به وسیله محاسبات غیرموازی حوزه اسپینترونیک را برای محاسبات در اندازه نانو و با بازده انرژی بالا آماده می‌­کند[4].

در این روش یک شبکه پایدار ساخته شده تصادفی به اسم مخزن‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍ اطلاعات، ورودی را حفظ کرده و قابلیت انتقال آنها را به صورت غیرخطی دارد. این خصوصیات بی همتا امکان ساخت سیستم­‌های فیزیکی به عنوان مثال سیستم‌های مغناطیسی دینامیک (در اینجا امواج اسپین) برای اجرای چندین عملیات همزمان بر روی چندین سری اطلاعات با کاربرد پیش­بینی یک سری زمانی و تشخیص گفتار را فراهم می‌­کند.

بعضی از محققان معتقدند که می­توان از اسپینترونیک به عنوان راهی برای ساخت دستگاه‌­های رایانش کوانتومی مناسب استفاده کرد. اما هنوز دستگاهی تولید نشده که بتواند انتظارات را براورده­ کند. به خصوص در زمینه ساخت این دستگاه­‌ها در سایز نانو با سرعت گیگاهرتز بدلیل محدودیت عملکرد محدودیت­‌هایی وجود دارد.

دکتر ناتسوهیکو یوشیناگا می‌گوید که می­توان عملکرد سیستم را بوسیله  امواج اسپین منتشر شده که بوسیله یک سیستم مخزن محاسباتی[5] پردازش می‌­شود بهبود داد. مبانی نظری پیشنهادی بوسیله توابع پاسخ خود اطلاعات ورودی را به اسپین انتشاری دینامیک تبدیل می‌­کند. این مدل‌سازی تئوری از مکانیسم عملکرد بالای امواج اسپین RC استفاده کرده است. این مکانیسم در اندازه رابطه بین سرعت موج اسپین و اندازه سیستم است که می­‌تواند اثر نودها یا گره‌­های مجازی افزایش دهد و کارکرد سیستم در اندازه نانو را بهتر کند. در اصل یوشیناگا و همکارانش مکانیسم عملکرد بالای این سیستم‌ها را بوسیله فیزیک ماده چگال و مدل‌سازی ریاضی شفاف‌سازی کرده‌­اند. در اینجا یک سیستم موج اسپین عامل نگاه دارنده محاسباتی است که مزیت پردازش گیگاهرتز در سایز نانو و با مصرف انرژی کم را در بین دیگر روش‌ها از جمله فوتون‌ها و شارها و نوسانگرهای اسپینی دارد.

مرحله جدیدی از محاسبات هوشمند بوسیله این تکنولوژی جدید اسپینترونیک و خواص منحصر به فرد آن آغاز شده است. این تکنولوژی می‌­تواند ما را به قابلیت ساخت سیستم‌های فیزیکی و سخت‌افزاری برای پیشبینی هوا و شناسایی گفتار برساند.

برای مطالعه‌ی بیشتر می‌توان به مقاله‌ی “Universal scaling between wave speed and size enables nanoscale high-performance reservoir computing based on propagating spin-waves” مراجعه کرد.

[1] Tohoku

[2] neuromorphic

[3] reservoir computing (RC)

[4] امواج اسپین طول موج در حد نانو و فرکانسی در حد گیگاهرتز دارند در نتیجه برای پردازش سریع اطلاعات مناسب­اند.

[5] Reservoir Computing